Vorm

 

Een gedicht voor de paasdagen:

De terugval in het sublieme

De lelijkheid van de

wereld is zonder meer

aanwezig, maar weet je

opmerkelijk weinig te

beïnvloeden: sterk

is je geest. Als

van beton zijn de

stenen en tot in zijn

stuifdennen rafelt het

duin. De wolken gaan om

tot in hun rand van

zilver of gouddraad.

Niet het alledaagse

verlies van het

dagelijkse is wat

gebeurt. Hoor de zee.

Slordig ligt ze en

ongeordend.

Het gedicht verscheen in 2001 in DWB; het werd niet lang daarvoor geschreven. Het berust op één beeld en dat beeld gaat terug op een ervaring van misschien wel twintig jaar eerder. Een zeer maartse dag in maart: de dichter moet een paar uur doorbrengen in Hoek van Holland – een dorp dat hij niet kent en een omgeving die hij niet kent. Grijze zee, snijdende wind. Wie een half uur het strand op loopt, moet ook weer terug.  

Piet Gerbrandy besprak mijn bundel Sterk zeil en vond dit een voorbeeld van De Jager op zijn slechtst. De regelafbrekingen moeten ‘een subtiel denkproces suggereren, maar wat er staat is minimaal.’ Gerbrandy is een zorgvuldig lezer met een heldere poëtica; die poëtica komt maar gedeeltelijk overeen met de mijne. De gong en de rookberg, zijn boek over Hamelink en Ter Balkt, is een van de beste boeken die ik de afgelopen tijd gelezen heb. Dat Gerbrandy mijn gedicht interpreteert als iets haikuachtigs en daar weinig waardering voor heeft – 't is jammer, maar er zit systeem in.

Of de regelafbrekingen een denkproces willen suggereren - ik weet het niet. Ik ben niet zo dol op een iconische manier van lezen. Als dit gedicht ergens over gaat, dan gaat het over een verlies van – hoe moet ik het noemen – mentale coördinatie. De vorm is daar een antwoord op. De vorm met zijn onbeklemtoonde regeleindes,  met zijn namaakrijm van ‘de’, ‘je’ en ‘te’. In dit gedicht wil de vorm niet veel meer zijn dan vorm – dan vorm die op zichzelf losstaat van regels en betekenis. Dat is anders in een gestandaardiseerde haiku, geloof ik. Als de vorm in dit gedicht iets wil zijn, dan is het zoiets als het ontstaan van vorm.