De foto’s komen van de promotionele pagina’s van
een uitgeverij. Die pagina’s barsten van de recensentenquotes en ander juichend
proza, ze bevatten You Tubefilmpjes, biografische informatie en steevast een
minuscuul fotootje. Het laatste zonder vermelding van een fotograaf.
De uitgeverij geeft onder meer debuten uit. Nooit
is het uitgeversrisico zo groot als bij een debuut. Op de meeste debuten lijdt
een uitgever verlies. De meeste debuten krijgen nauwelijks kritische aandacht.
Om die reden begint Hans Vervoort een website waarop alleen debuten besproken
worden. Hij recruteert recensenten van allerlei slag. Bij die recensie plaatst
hij de minuscule fotootjes die op de promotionele pagina’s van de uitgeverij te
vinden zijn. Een debutant krijgt een gezicht.
Een fotografe vindt een van haar anoniem
gepubliceerde fotootjes op Vervoorts website. Ze verzoekt de foto weg te halen.
Er wordt inbreuk gemaakt op haar auteursrecht. Aan dat verzoek wordt voldaan.
Een paar maanden later vindt ziet ze andere, niet minder anoniem gepubliceerde
fotootjes op dezelfde website. Weer benadert ze Vervoort. Die schrijft
sarcastisch terug, de fotografe is in haar wiek geschoten en stuurt een rekening
van 968 euro. Vervoort betaalt en treedt met het verhaal in de openbaarheid. Hij
heft zijn recensiesite op.
Fotografe Quintalle Nix maakt foto’s voor een
opdrachtgever. Met welke van haar acties heeft ze het belang van haar
opdrachtgever gediend? Toen zij Vervoort vriendelijk vroeg de foto’s weg te
halen? Toen ze zich stoorde aan zijn sarcastische toon en om die reden een
gepeperde rekening stuurde? Toen Vervoort, sukkelig genoeg, de rekening
betaalde, in de openbaarheid trad en ze hem betitelde als een ‘bad loser’?
Ik kan het niet anders zien dan zo. Een recensent
bespreekt een debuut dat weinig aandacht krijgt. Hij wordt afgestraft door
iemand die met al haar acties alleen maar afbreuk doet aan het doel waarvoor ze is
ingehuurd. Een recensie moet zonder illustratiemateriaal verschijnen. Een
recensent krijgt de pest in. Een recensiesite verdwijnt. De fotograaf beroept
zich op regels en presenteert zich als slachtoffer. Het is een visie die
hier en hier door menigeen wordt
gedeeld.
Maar de echte slachtoffers zijn een uitgeverij die
een bedrijfsrisico loopt en de stommiteit begaat een fotograaf te charteren die
aan het doel van de opdracht geen enkele boodschap heeft. Het zijn de
recensenten die zonder enig honorarium aandacht vragen voor een boek en tijd
moeten steken in bureaucratische rompslomp. Het zijn de lezers die graag willen
weten wat voor hen de moeite waard zou kunnen zijn. Het is de schrijver die het
boek schrijft dat iets kan betekenen voor een lezer.
Dinsdag gepubliceerd op Neder-L; in minder dan geen tijd het meest gelezen en soms heftig becommentarieerd. Ik sloot af met:
En ten slotte, waar het gelijk en het
recht ook mogen liggen. Als ik een auteur was bij Nieuw Amsterdam, zou ik wel
twee keer nadenken voordat ik me door mevrouw Nix liet fotograferen. Dat doet
een auteur ter wille van de publiciteit. Als het erop aan komt, verricht mevouw Nix
handelingen die nadelig uitpakken voor het boek en de geportretteerde. Die
laatste wordt daar bovendien niet in gekend.
En later nog een keer met:
Ik vind wel dat Nix' handelwijze fikse kwalificaties verdient. Uit irritatie stuurt ze een rekening. Die rekening heeft niet betrekking op foto's van dierentuinaapjes. Auteurs hebben zich in goed vertrouwen laten fotograferen ter wille van een doel. Dat doel wordt uit het oog verloren - sterker, belangen worden geschaad. Dat gebeurt achter de rug van de betrokkenen om en het wordt pas bekend als Vervoort in de openbaarheid treedt. Hoe onhandig Vervoort ook heeft geopereerd: het is aan de fotograaf om het vertrouwen van haar cliënten niet te beschamen.
De hoge toon waarop zij en anderen, hier en elders, meteen over 'recht' en 'regels' beginnen, getuigt wat mij betreft niet van al te veel sociale intelligentie.
Ik vind wel dat Nix' handelwijze fikse kwalificaties verdient. Uit irritatie stuurt ze een rekening. Die rekening heeft niet betrekking op foto's van dierentuinaapjes. Auteurs hebben zich in goed vertrouwen laten fotograferen ter wille van een doel. Dat doel wordt uit het oog verloren - sterker, belangen worden geschaad. Dat gebeurt achter de rug van de betrokkenen om en het wordt pas bekend als Vervoort in de openbaarheid treedt. Hoe onhandig Vervoort ook heeft geopereerd: het is aan de fotograaf om het vertrouwen van haar cliënten niet te beschamen.
De hoge toon waarop zij en anderen, hier en elders, meteen over 'recht' en 'regels' beginnen, getuigt wat mij betreft niet van al te veel sociale intelligentie.